حذف برنامه‌ریزی شده!

“درد ما فرق است”؛ سه سال پیش اولین گام‌های تبعیض و ستم آشکار با گروگان‌گیری و سپس سربریدن مسافران در زابل برداشته شد. آن جنایات که در آن زمان به گروه‌های هراس افکن نسبت داده شد، اولین قدم در راستای سیاست انحصارگرایانه‌ای افغان – ملتی بود که دست‌کم از آغاز حکومت وحدت ملی به دنبال بازگرداندن اقتدار پشتونیزم و کنار زدن دیگر اقوام روی دست گرفته شده است.

جریان‌های انحصار طلب که می‌دانستند به کارگیری سیاست مستقیم حذف ممکن است هزینه‌بر و غیر عملی باشد، با اعمال سیاست‌های غیر مستقیم، افکار عامه و واکنش جریان‌های غیر پشتون را به سنجه گرفتند.

شکاف‌های موجود در این جریان‌ها و چند دستگی آن‌ها در مقابل رفتارهای برنامه‌ریزی شده باعث گردید که جریان انحصار طلب، به ادامه سیاست‌های تمرکز گرایی قدرت قومی ترغیب شوند. هرچند هنوزهم آن‌ها از شکل گیری هسته‌های مقاومت نگران بودند.

پروژه لین ۵۰۰ کیلو ولت ترکمنستان دومین معیار غیر مستقیم برای به آزمون گذاشتن افکار عمومی بود که ظاهرا به سختی تفکرات انحصارگرایانه را آزار داد، اما نگاه بازار محور و شخصی محور به سیاست و قدرت در جریان‌های غیر پشتون باعث شد که حتا مقاومت شکل گرفته بر محور جنبش روشنایی نیز نتواند در اراده انحصار گرایان خللی ایجاد کند و زمانی که احساس کردند مشکلی بوجود آمد، برای درهم شکستن آن، دست به دامن گروه‌های هراس افکن شدند.

این سیاست ظاهرا کارساز واقع شده و حداقل افکار عمومی با آن همراهی می‌کند و هسته‌های مقاومت به دلیل تهدید بالقوه حملات انتحاری به راحتی شکل نمی‌گیرد.

حالا با عیان شدن عدم تاثیرگذاری رفتارهای مدنی و رفع شدن تهدید علیه جریان‌های انحصارطلب از این ناحیه، اعمال سیاست‌های حذف مستقیم جریان‌های غیر پشتون و به اجرا گذاشتن سیاست پشتونیزه کردن کشور به شکل عریان‌تر انجام می‌شود.

کنار زدن جنرال دوستم، آوردن حزب اسلامی حکمتیار به داخل قدرت، برکناری وزرای غیر پشتون در حد ممکن، به چالش کشیدن عطامحمد نور، تحمیل هویت ساختگی بر اقوام غیر پشتون، اجرای پروژه‌های انکشافی با تبعیض آشکار در ولایات مشترک(برق در غزنی) و حالا حذف پروژه‌های اکتشافی از ولایات غیر پشتون، از جمله سیاست‌های عریان در راستای انحصار قدرت و برجسته سازی قدرت قومی است که در حال عملی شدن است.

البته که در این میان، بازی غلط جریان‌های غیر پشتون و عدم تسلط آن‌ها بر قواعد بازی، به موفقیت این سیاست کمک کرده است.

نویسنده: محمد آصف طیبی